Franklinia rodzina herbatowate

Gatunki franklinii: niestety franklinia to wymarłe w środowisku naturalnym drzewo. Uprawia się go już tylko w kolekcjach denrologicznych (również w Polsce). Znany jest jeden gatunek - franklinia amerykańska (Franklinia alatamaha).


Franklinia amerykańska (Franklinia alatamaha)

Franklinia amerykańskaFranklinia amerykańska pąk
Franklinia amerykańska: gałązki drzewa i pąk kwiatowy

Cechy drzewa: Franklinia amerykańska to drzewo do 10 metrów wysokości. U nas zazwyczaj niższe - tylko do 6 metrów. Często o wielu pniach.

Liście. Liście zielone, podłużne, odwrotniejajowate, do 15 cm długości osadzone na krótkich ogonkach. Na jesieni przebarwiają się na czerwone i zielonoczerwone barwy.
Kwiaty. Kwiaty do 8 cm średnicy, białe, pięciokrotne, z zółtymi pręcikami. Bardzo dekoracyjne - podobne do kwiatów stewarcji kameliowatej.
Kwitnienie. Kwitnie we wrześniu i w październiku, a czasami aż do pierwszego ataku zimy.
Owoce. Owoce —to kuliste torebki średnicy do 2 cm, 5-klapowe, pękające na przemian od góry i od dołu. Dojrzewają dopiero w końcu następnego roku.

Pochodzenie: Ameryka Północna, USA, Georgia.

Franklinia amerykańska liśćFranklinia amerykańska kora
Franklinia amerykańska: liście i kora drzewa

Rozmaitości: Franklinię odkrył w 1765 roku amerykański botanik John Bartram. Było to w stanie Georgia w USA. Niestety po 1790 roku nie stwierdzono już występowania franklinii w naturze. Została prawdopodobnie zniszczona przez ludzi, ktorzy zapragnęli jej posiadania w przydomowych ogródkach. Całe szczęście zachowały się jej uprawy w ogrodach botanicznych i arboretach na świecie. Do Polski sprowadzona została już w 1820 roku (kolekcja botanika Wodzickiego w Niedźwiedziu w "szklarni pomiarkowanej"). Odnotowano jej uprawę w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego (Szubert rok 1824) oraz w Zakładzie Ogrodniczym w Medyce (rok 1841). W latach 1978 i 1979 Arboretum SGGW sprowadziło nasiona tego gatunku z USA do Rogowa. Od 1984 roku rośnie też w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie.

Franklinia amerykańskaFranklinia amerykańska kwiat
Franklinia amerykańska: gałązka z kwiatami

Franklinia amerykańska nie jest całkowicie mrozoodporna. W mroźne zimy przemarza powyżej pokrywy śniegowej, ale dość ładnie regeneruje się i wypuszcza nowe gałązki przy gruncie. Jest to gatunek do szerszego zastosowania na terenie Polski - szczególnie w cieplejszych regionach. Odpowiednio zadbany odwdzięcza się przepięknym kwitnieniem, a nawet i owocowaniem. Preferuje słoneczne stanowiska, osłonięte od wiatrów oraz kwaśne i żyzne gleby.

Franklinia amerykańska kwiatFranklinia amerykańska jesienne liście
Franklinia amerykańska: kwiat i liście jesienią

Drzewa podobne: Brak. Drzewo jest wyjątkowe i łatwe do identyfikacji. Od podobnie kwitnącej stewarcji różni ją mało atrakcyjna korowina, pokrój, większe, podłużne liście i bardzo późny okres kwitnienia.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Powsinie, arboretum w Rogowie.


- Zdjęcia franklinii amerykańskiej -




- Drzewa Polski - Atlas drzew -