Wierzba - rodzina wierzbowate

Gatunki: znanych jest ogólnie ok. 300 gatunków wierzb, większość jednak występuje w postaci krzewiastej. W Polsce rodzaj ten jest reprezentowany przez 28 gatunków i ich liczne mieszańce, często trudne do zakwalifikowania w tym: wierzba biała (salix alba), wierzba płacząca (salix sepulcralis), wierzba wawrzynkowa (salix daphnoides), wierzba laurowa (salix pentandra), wierzba krucha, wierzba pięciopręcikowa, wierzba migdałowa (salix triandra), wierzba wiciowa (salix viminalis), wierzba iwa (salix caprea), wierzba szara (salix cinerea), wierzba mandżurska i ozdobna wierzba japońska Hakuro nishiki.


Wierzba biała, pospolita (Salix alba) Gatunek rodzimy

Cechy drzewa: Wierzba biała spód liściaWierzba biała pierwszy liść Wierzba biała to wysokie i majestatyczne drzewo osiągające do 25-30 metrów. Korona ogromna, szerokorozłożysta. Posiada krótki, często pochyły pień, od którego wznoszą się konary. Często w pniu starszych drzew występują spróchniałe dziuple. Gałęzie dość giętkie, wznoszące się pod dość stromym kątem, obwisłe na końcach. Początkowo szare z jedwabistym puchem, potem nagie i brązowe; pąki spłaszczone. Kora płytko spękana.

Liście. Liście lancetowate, długie od 12 do 16 cm, wąski od 0,6 do 1,5 cm, mocno zwężające się na końcach, bardzo drobno ząbkowane. Od spodu pokryte jedwabistym puchem, dużo słąbiej na górze. Ogonek ok. 0,5 do 1,2 cm.
Kwiaty. Bazie pojawiają się z liśćmi. Łuski pąków żółtawe, liściaste, puszyste u podstawy i na brzegach. Kwiaty męskie z dwoma, rzadko trzema pręcikami, z nitkami zjednoczonymi u nasady, w dolnej części owłosione. Kwiaty żeńskie z pojedynczym nektarnikiem.
Owoce. Owocostany w postaci zielonych torebek otwierających się dwiema klapami. Wysypują biały puch przypominający watę. Nasiona drobniutkie - niewidoczne, z puszystymi pękami białych włosków. Tworzą tzw. puch nasienny, który jest roznoszony przez wiatr.

Pochodzenie: Europa, Azja i Afryka Północna.

Rozmaitości: Wierzba biała liśćWierzba biała liść w zbliżeniu Najstarsze drzewo wierzby białej rośnie aktualnie w Nowym Dworze w woj. warmińsko-mazurskim, liczy 200 lat, ma 15 metrów wysokości i 872 cm obwodu (stan na 2013 rok). Najwyższa wierzba biała rośnie w Niekarzynie w woj. lubuskim i mierzy 26 metrów (stan na 2011 rok). Wierzba biała zazwyczaj rośnie na brzegach rzek, jesior, przy rowach melioracyjnych i miejscach o bardzo wilgotnym podłożu.

Drzewa podobne: Wierzba biała owocostanWierzba biała gałązka Bardzo podobna do wierzby kruchej - główna różnica to białawy meszek na spodzie liści i gruczołki na ich brzegach.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów: Park Procnera.


- -




Wierzba płacząca, wierzba żałobna (Salix sepulcralis)

Cechy drzewa: Wierzba płacząca pokrój drzewaWierzba płacząca kora Wierzba płacząca to drzewo o szerokiej, gęstej i regularnej koronie. Dorasta do 20 metrów wysokości. Gałęzie długie, wiotkie i zwisające, niektóre nawet 5-6 metrowe. Kora szaro-brązowa.
Liście. Liście długie, wąsolancetowate na końcu zaostrzone, osadzone na krótkim ogonku. Zielonkawe, a spodem błęktno-szare.
Kwiaty. Kwiaty rosną równocześnie z liśćmi. Zebrane są w kotki koloru żółtego bądź zielonego.

Pochodzenie: Często spotykana jako wierzba płacząca 'Chrysocoma'. Mieszaniec wierzby babilońskiej 'Babylon' (Salix babylonica 'Babylon') oraz wierzby białej 'Vitellina' (Salix alba 'Vitellina'). Uważana jest za odmianę wierzby białej o zwisających gałęziach. Powszechna w całej Europie.

Rozmaitości: Wierzba płacząca pąk kwiatowyWierzba płacząca kwiat Najstarsza wierzba płacząca rośnie w Sobieszowie, dawne woj. zielonogórskie, liczy 164 lata, ma obwód 540 cm, pierśnicę 172 cm i wysokość 25 metrów.

Drzewa podobne: Wierzba płacząca liśćWierzba płacząca gałązka Brak. Jej żółtawe pędy oraz płaczący pokrój jest bardzo urokliwy i charakterystyczny.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów: Park Dittricha, skwer przy ul. Opolskiej.


- -




Wierzba iwa (Salix caprea)

Cechy drzewa: Wierzba iwa pąk kwiatowyWierzba iwa kwiat Wierzba iwa to często rozłożysty krzew lub drzewo do 15 metrów wysokości. Na pniu i na grubszych gałęziach posiada ciemne, romboidalne pęknięcia ułożone w rzędach.
Liście. Liście szerokoeliptyczne długości podwójnej szerokości, krótko zaostrzone. Brzeg liścia nieregularnie słabo pikowany lub całobrzegi. Na krótkich pędach przeważnie gładki i falisty. Górna powierzchnia liścia żywozielona, lekko lśniąca do matowej. Główny nerw jest lekko wystający i owłosiony. Dolna strona liścia posiada mocno wystającą sieć nerwów, jest trwale gęsto białawo owłosiona i miękka w dotyku. Owłosiony ogonek liściowy ma ok. 1 cm długości.
Kwiaty. Wierzba iwa to roślina dwupienna. Duże kotki ukazują się przed liśćmi, przed rozkwitnięciem otoczone są białym futerkiem włosków, pochodzącym od długobrodych przysadek i chroniącym młode kwiaty przed mrozem. Kotki mają bardzo krótkie szypuły, męskie są jajowate, do 3 cm długości, gęsto kwiatowe, żeńskie są podłużno-jajowate, do 4 cm długości. U nasady kwiatu jest osadzony krótki gruczoł miodnikowy.

Pochodzenie: Europa i Azja.

Rozmaitości: Wierzba iwa owoceWierzba iwa owoc Należy do najwcześniej kwitnących wierzb w Polsce. Często wykorzystywana do celów dekoracyjnych ze względu na piękne kotki podczas kwitnienia (zwane baziami). W ziołolecznictwie kora wierzbowa używana bywa jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy.

Drzewa podobne: Wierzba iwa koraWierzba iwa liście Brak - w czasie kwitnienia bardzo łatwa do rozpoznania.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów: skwer przy cmentarzu przy ul. Spokojnej, os. Teklin.


- Zdjęcia wierzby iwy -




Wierzba mandżurska, babilońska odm. mandżurskiej (Salix babylonica)

Cechy drzewa: Wierzba mandżurska gałązkaWierzba mandżurska kora Wierzba mandżurska to najczęściej niskie drzewo o wysokości do 5-6 metrów. Czasami spotykane są drzewa wyższe - nawet do 10 metrów. Pędy wzniesione i spiralnie poskręcane lub pofalowane. Żółtawe lub oliwkowozielone, czerwonkawe od strony słonecznej. Kora grubszych gałęzi żółtawa.
Liście. Liście poskręcane, czasami łukowato wygięte, drobno piłkowane. Blaszki liściowe są lancetowate, jasnozielone, od góry błyszczące, dołem matowe. Liście różnej długości - od kilku do 20 cm. Młode liście jedwabiście owłosione, starsze tracą owłosienie.
Kwiaty. Roślina dwupienna. Kwiaty zebrane są w kotki. Kotki na bardzo krótkich szypułkach (15 mm) z trwałymi, jednobarwnymi, jasnozielonymi przysadkami. Słupki nagie z siedzącymi zalążniami, w kwiatach 2 miodniki. Kwitnie równocześnie z rozwojem liści.

Pochodzenie: Chiny i Japonia.

Rozmaitości: Wierzba mandżurska liścieWierzba mandżurska pędy W Europie (w Polsce też) uprawiana jest odmiana uprawna 'Tortuosa' wierzby babilońskiej. Roślina owadopylna i miododajna. Niegdyś uznawana za mało wytrzymałą na silne mrozy. Doskonale znosi przycinanie. Rośnie dość szybko. Jej pogięte pędy są bardzo często wykorzystywane w kwiaciarniach i florystyce do tworzenia uroczych kompozycji roślinnych, bukietów i zestawień.

Drzewa podobne: Wierzba mandżurska pokrój drzewaWierzba mandżurska owoce Brak - poskręcane liście sprawiają, że jest dość łatwa do rozpoznania.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów os. Teklin.


- -




- Drzewa Polski - Atlas drzew -