Roztrzeplin, mydleniec - rodzina mydleńcowate

Gatunki roztrzeplinu: w Polsce spotykany jest jeden gatunek - roztrzeplin wiechowaty (Koelreuteria paniculata).


Roztrzeplin wiechowaty (Koelreuteria paniculata)

Cechy drzewa: Roztrzeplin wiechowaty kwiatyRoztrzeplin wiechowaty kwiatostany Roztrzeplin wiechowaty, czasami znany jako mydleniec, to niepozorne drzewko o wysokości do 18 metrów, a u nas często dużo niższe - góra do 8 metrów. Sotykane też są formy o kilku pniach albo jako niewysokie rozrośnięte krzewy. Korona roztrzeplina z wiekiem wypełnia się i zagęszcza. Pąki nagie, brązowawe, nieokryte żadnymi łuskami. Otwierają się w połowie kwietnia i wypuszczają pierwsze listki.

Liście. Liście ma skrętoległe, duże 15-40 cm, złożone, składające się z 9-15 listków. Listki roztrzeplinu osiągają 3-8 cm, grubo ząbkowane, dolne jeszcze raz podzielone na listki, z wierzchu nagie, ciemnozielone, spodem jaśniejsze, ogonki krótkie. Jesienią liście przebarwiają się na złote tony.
Kwiaty. Kwiaty są żółte, z czterema płatkami, rosną w dużych, luźnych wiechach o długości 20-40 cm. Bardzo oryginalne i urokliwe. Wabię dużo owadów w tym pszczoły.
Kwitnienie. Roztrzeplin wiechowaty kwitnie późno, jak na nasze drzewa. Młode drzewka kwitną dopiero na początku sierpnia, a starsze, dojrzałe, nieco wcześniej - w lipcu.
Owoce. Rozdęte, jak pęcherz, owoce mają papierzaste, a po dojrzeniu czerwonawo-kreomowo nabiegłe ścianki z wyraźną siatką nerwów. Wyglądają jak dalekowschodnie lampiony. Roztrzeplin późno kwitnie, a owocuje we wrześniu - październiku, przez co odporny jest na nasze przymrozki. Aczkolwiek pierwsze przyrosty często porażane są przez zimnych majowych Ogrodników. Wewnątz owoców znajduje się kilka kulistych, małych, czarnawych nasionek. Roztrzeplin wykazuje dużą żywotność i łatwość rozmnażania poprzez nasiona.

Pochodzenie: Wschodnia Azja: Chiny, Japonia, Korea.

Rozmaitości: Roztrzeplin wiechowaty liśćRoztrzeplin wiechowaty owoce Roztrzeplin wiechowaty został wprowadzony do ogrodów w Europie w 1747, a w Ameryce w 1763 roku. W Polsce roztrzeplin jest jeszcze rzadko spotykany. W Europie Południowej sadzony bywa od lat w parkach i dużych ogrodach. Bardzo dobrze znosi nasze zimy. Majowe przymrozki potrafią porazić pierwsze, świeże przyrosty pędów, jednak drzewo dobrze regeneruje się i kwitnie. Nie wymaga nadmiernej opieki. Znosi dobrze coraz częściej spotykane u nas okresy bezdeszczowe. Warty rozpropagowania, jako roślina ozdobna ze względu na oryginalne kwiatostany i owoce. Nasiona na Dalekim Wschodzie służą do wyrobu różańców.

Znane są odmiany: 'Fastigiata' o wąskiej koronie i 'September Gold' kwitnąca późnym latem. W Wielkiej Brytanii odmiana „Coral Sun” zdobyła nagrodę Royal Horticultural Society of Garden Merit.

Drzewa podobne: Roztrzeplin wiechowaty jesienny liśćRoztrzeplin wiechowaty jesienne owoce Liście i owoce roztrzeplina wiechowatego są tak charakterystyczne, że nie da się tego drzewa pomylić z żadnym innym. Zbliżone wyglądem owoce mają co prawda moszenki południowe, ale tamtejsze nadmuchane strąki są bardzo wydłużone, a liście moszenek są zupełnie inne.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Powsinie, Park Szczytnicki we Wrocławiu, ogródek autora.



- Zdjęcia roztrzeplinu wiechowatego -




- Drzewa Polski - Atlas drzew -