Jodła górska (Abies lasiocarpa)

jodła górska gałązkajodła górska igły
Jodła górska: gałązka z igłami

Cechy drzewa: Jodła górska to drzewo do 30 metrów wysokości. Korona wąsko stożkowata, przypominająca iglicę. Kora młodych drzew gładka, cienka, biaława lub szara; staje się później, kremowobiała lub szara, spękana. Na starość brązowa lub szara. Gałęzie pierwszego rzędu gęsto osadzone, krótkie, wygięte w górę przez wiele lat. Gałązki smukłe, giętkie, mocne, początkowo jasnobrązowe, później szare, pod spodem połyskujące białawo-szare, wyraźnie prążkowane, gęsto brązowo-owłosione. Pąki wegetatywne kuliste i bardzo żywiczne.
Igły. Igły nieco wysunięte do przodu, zakrzywione lub zagięte u podstawy, wierzchołek tępy, czasem ostry. Szarozielone z kilkoma aparatami szparkowymi w środkowym pasie na szczycie, aparaty szparkowe w dwóch wąskich pasmach oddzielonych wydatnym nerwem głównym na spodzie. Gniecione igły posiadają charakterystyczny, balsamowy aromat.
Szyszki. Szyszki podłużne, cylindryczne, wierzchołkowe rozwarte, rozmiar 7–10 × 2–3,5 cm. W stanie niedojrzałym purpurowe do fioletowozielonych, dojrzewające purpurowobrązowe lub brązowe.

Pochodzenie: Kanada, Alaska, Góry Skaliste.

Rozmaitości: Jodła górska rośnie bardzo powoli - po 30 latach osiąga 3 metry wysokości. Jest dość odporna na niedobór wody w podłożu, ale wrażliwa na wiosenne przymrozki, które uszkadzają młode przyrosty. Najbardziej popularna odmiana to "Compacta".

Drzewa podobne: U nas raczej nie ma podobnych jodeł. Pstre igły z aparatami szparkowymi są dość charakterystyczne.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Rogowie, arboretum w Powsinie.


- -




Jodła hiszpańska (Abies pinsapo)

Jodła hiszpańska gałązkaJodła hiszpańska gałązka
Jodła hiszpańska: gałązka z igłami

Cechy drzewa: Jodła hiszpańska to drzewo do 30 metrów wysokości, u nas niższe. Pnie pokedyncze na osłoniętych lub leśnych stanowiskach, ale też często poskręcane i rozwidlone na odsłoniętych miejscach. Korona młodych drzew stożkowata, u starych drzew staje się nieregularna, gęsta. Kora młodych drzew gładka, ciemnoszara. U starych drzew szorstka, łuszcząca się. Gałęzie pierwszego rzędu długie, zakrzywione w dół w dolnej połowie starych drzew. Gałęzie drugiego rzędu rozpościerające się poziomo lub wznoszące się. Gałązki grube, zielonkawo- lub czerwonawo-brązowe, dojrzewające szare, lekko prążkowane, nagie. Pąki wegetatywne jajowate, kuliste.
Igły. Liście gęsto osadzone, ułożone promieniście, czasem wygięte ponad pęd, 0,6–1,5 cm × 2–3 mm. Czasami lekko skręcone u nasady, szarozielone lub sinozielone. Aparaty szparkowe w kilku słabych rzędach na górnej powierzchni, w od spodu w postaci 2 wąskich pasków.
Szyszki. Szyszki nasienne cylindryczne z wierzchołkiem tępym lub brodawkowatym, wielkości 9-14 × 3-4 cm. Początkowo zielonkawo-fioletowe, dojrzewające ciemnobrązowe.

Jodła hiszpańska pokrójJodła hiszpańska szyszki
Jodła hiszpańska: pokrój drzewa i szyszki

Pochodzenie: Hiszpania i Maroko.

Rozmaitości: Abies pinsapo obejmuje jodłę hiszpańską (podgatunek pinsapo) i jodłę marokańską (podgatunek marocana). Ich różnice morfologiczne są być może wynikiem długiej izolacji od siebie w górach po przeciwnych stronach Cieśniny Gibraltarskiej dzielącej Hiszpanię od Maroko. Jest niezwykłym drzewem ponieważ ma krótkie, sztywne igły rozmieszczone promieniście wokół pędu, stąd jej inny angielski przydomek - jodła jeżowa. Jest dobrze znana z tego, że jest jedną z niewielu jodeł, które dobrze sobie radzą na glebach zasadowych, w tym ciężkiej kredzie, oraz w gorących, suchych miejscach. Jest wytrzymała, umiarkowanie tolerancyjna na zanieczyszczenia powietrza. Jedna z piękniejszych jodeł, jakie można u nas uprawiać.

Drzewa podobne: Mimo, że ma dość charakterystyczne igły, to nie jest łatwa do identyfikacji. Rzadkość w Polsce.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Rogowie, arboretum w Powsinie, szkóka dużych drzew Drewsmol.


- -




Jodła kaukaska, jodła Nordmanna (Abies nordmanniana)

Jodła kaukaska gałązkaJodła kaukaska igły
Jodła kaukaska: gałązka z igłami

Cechy drzewa: Jodła kaukaska to drzewo dorastające do 30 metrów wysokości, a w swojej ojczyźnie nawet do 60 metrów. Korona stożkowata lub piramidalna u młodych drzew, z wiekiem staje się wąsko stożkowata, później wąsko kolumnowa, stare drzewa z płaskim wierzchołkiem. Kora młodych drzew szara, początkowo gładka, u starych drzew staje się łuskowata i podłużnie spękana, brązowa lub czarnoszara. Gałęzie pierwszego rzędu najpierw rosnące, później poziome, krótkie. Gałęzie drugiego rzędu rozpościerają się poziomo. Gałązki smukłe, jędrne, błyszczące żółtobrązowe. Pąki wegetatywne jajowato-stożkowate, rozmiaru do 6 × 5 mm, nieżywiczne.
Igły. Liście niższych rzędów pektynowane, rozpościerające się po obu stronach pędu i nieco do góry. liście górnego rzędu nieco promieniście, silnie wysunięte do przodu, czasem podwinięte, zwykle zasłaniające pęd, silnie skręcone u nasady. Aparaty szparkowe w dwóch srebrzystych lub zielonkawo-białych pasmach na spodzie.
Szyszki. Szyszki nasienne krótkoszypułkowe, jajowate, cylindryczne, ze spiczastym lub brodawkowatym wierzchołkiem, 10-16 cm × 4-6 cm, zielonkawo-żółte, gdy są niedojrzałe. Dojrzewając stają się czerwonawo-żółte, potem brązowe.

Pochodzenie: Gruzja, Kaukaz, Turcja.

Rozmaitości: Posiada gęsto ułożone gałązki. Przed Bożym Narodzeniem można kupić cięte okazy sprowadzone z Zachodu Europy, jako drzewka świąteczne. Uprawiana w ogrodzie niekiedy przemarza. Dobrze znosi zimy na północnym zachodzie naszego kraju. Nazwy Nordmanna została nadana dla upamiętnienia profesora Alexandra Davidovica von Nordmanna, Fina, który mieszkał w Odesie. Znalazł nową jodłę w Adżarii (w dzisiejszej Gruzji) w 1836 lub 1837 roku i nadał jej naukowy rozgłos. Obecność tej jodły na Kaukazie była znana przed 1800 rokiem, ale do czasu wizyty von Nordmanna zakładano, że jest to nic innego jak wschodnie rozszerzenie szeroko rozpowszechnionego europejskiego gatunku jodły pospolitej (Abies alba).

Drzewa podobne: Można ją pomylić z jodłą pospolitą. Jest od niej jednak odporniejsza na ataki szkodników, silniej rośnie i ma mniejsze wymagania glebowe.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Powsinie, arboretum w Rogowie.


- -




« Jodły strona poprzednia                     Jodły strona pierwsza »


- Drzewa Polski - Atlas drzew -