Kasztanowiec - rodzina kasztanowate

Kasztanowiec zwyczajny

Kasztanowiec zwyczajny kora

Cechy: Kasztanowiec zwyczajny to szybkorosnące drzewo, osiągające wysokość do ok. 30 m i średnicę 120 cm. Kora drzew młodych jasnoszara do szarawobrunatnej, później ciemniejsza, spękana na płytki i z korowiną. Pączki zimowe bardzo duże do 3 cm ciemnobrązowoczerwonawe, bardzo lepkie. Liście naprzeciwległe, złożone, dłoniastopierzaste 5-7 listkowe, ogonek zgrubiały u nasady do 20 cm długości. Listki ostro zaostrzone na szczycie, regularnie podwójnie piłkowane do 25 cm długości i 10 cm szerokości. Z wierzchu ciemnozielone od spodu jaśniejsze, nagie. Na jesieni złotożółte do brązowożółtych. Kwiaty 5-krotne koloru białego w wielkich prostych wiechowatych kwiatostanach w kształcie piramidy do 30 cm.

Płatki okrągławe, w środku z jasnożółtą, później pomarańczowo- i ciemnoczerwoną plamką. Ponad koroną wystaje 5-9 pręcików. Zalążnia przekształca się w 5-7 cm zieloną torebkę z kolcami, która odpada na zimę i uwalnia 1 lub 2 brązowawe nasiona. Nasiona lśniące, czerwono-brązowe, niejadalne i lekko trujące.

Rozmaitości: W Polsce żyją drzewa kasztanowca białego przekraczające 200 lat. Wg Pacyniaka najstarszy kasztanowiec zwyczajny liczy sobie 233 lata, rośnie w Lubiniu gmina Krzywiń - woj. leszczyńskie. Ma on obwód 501 cm, pierśnicę 159,5 cm i wysokość 26 m. Znane są w Polsce egzemplarze wyższe do 30 m i o większym obwodzie - powyżej 600 cm.

Kasztanowiec ma właściwości toksyczne, od dawna stosowano go w Turcji do leczenia kaszlu u koni. Dlatego w języku angielskim i rosyjskim nazywany jest "końskim kasztanem". Owoce kasztanowca w lesie służą jako karma dla zwierzyny, zwłaszcza płowej. W medycynie ludowej papka kasztanowa była stosowana zewnętrznie jako środek przeciw hemoroidom.

Kasztanowiec wzmacnia naczynka. Surowcem do produkcji leków i kosmetyków są liście, kwiaty i owoce. odkryto w nich escynę, która potrafi uszczelniać ściany naczyń krwionośnych i zmniejszać obrzęki. Ekstrakt z kasztanowca pobudza mikrokrążenie, usuwa nadmiar wody nagromadzonej w tkankach, działa drenująco.

Jedne z pierwszych kasztanowców białych trafiły do Polski w 1587 roku. Zostały posadzone w Łobzowie pod Krakowem. Pochodziły z Austrii. To tam rozpoczęto ich uprawę w Europie w 1576 dokąd kasztanowiec zwyczajny został sprowadzony do ogrodów cesarza Maksymiliana II ze Stambułu.

Pochodzenie: Półwysep Bałkański, Azja Mniejsza.

Lokalizacja: Żyrardów Al. Partyzantów.

- Zdjęcia kasztanowca zwyczajnego -

Kasztanowiec czerwony

Kasztanowiec czerwony kora

Cechy: Kasztanowiec czerwony ma mniej płytkowatą, szarawą korę. Liście delikatniejsze w aspekcie unerwienia i grubiej piłkowane. Nieco mniejsze i sztywniejsze. Barwa zieleni liści o ton ciemniejsza. Kwitnie mniej obficie. Kwiaty purpurowoczerwone. Owoc nieco mniejszy i prawie bez kolców. Kolor łupiny szaro-brązowy. Nasiona - kasztany - dużo większe i bardziej lśniące od kasztanów kasztanowca zwyczajnego.Najczęściej występują pojedynczo w łupinie.

Rozmaitości: Bardziej wrażliwy na mróz i przymrozki.Kwitnie ok. 2 tygodnie później od kasztanowca zwyczajnego.Również bez większych problemów rozmnaża się z nasion. Wymaga nieco bardziej żyznych gleb.

Pochodzenie: Jest to hodowlana krzyżówka kasztanowca zwyczajnego z purpurowym. Powstała w Niemczech w XIX wieku.

Lokalizacja: Żyrardów ul. Kościuszki, park Dittricha.

Kasztanowiec żółty kora

Cechy: Kasztanowiec żółty to drzewo o wysokości do 27 metrów w swojej ojczyźnie. U nas do 12 metrów. Pień ciemnobrązowy, u starszych okazów delikatnie popękany. Gałęzie lekko zwisające. Kwiaty drobne, jasnożółte zebrane w grona do 15 cm długości. Dużo mniej okazałe od kwiatów dwóch powyższych kasztanowców. Liście węższe i bardziej błyszczące od liści kasztanowca zwyczajnego. Jesienią liście przebarwiają się na intensywny żółty kolor i szybko opadają. Owoce gładkie, z początku zielone, następnie brązowawe, bez kolców, kształtem przypominają małe gruszki. W łupinie mieści się po 2 do 4 małych kasztanów.

Pochodzenie: Wschodnie stany Stanów Zjednoczonych.

Rozmaitości: Kwitnie kilka tygodni później od kasztanowca białego. Bardziej wrażliwy na mrozy. Wykazuje większą odporność na choroby niż pozostałe kasztanowce.

Lokalizacja: Ogród Botaniczny w Warszawie, Arboretum w Rogowie.