Mamutowiec - rodzina cyprysowate

Gatunki mamutowca: znany jest tylko 1 gatunek tych zimozielonych, olbrzymich i długowiecznych drzew - mamutowiec olbrzymi (Sequoiadendron giganteum), który może być sadzony tylko w najcieplejszych rejonach Polski.


Mamutowiec olbrzymi (Sequoiadendron giganteum)

Mamutowiec olbrzymi pierwsze przyrostyMamutowiec olbrzymi igły
Mamutowiec olbrzymi: igły i wiosenne przyrosty

Cechy drzewa: Mamutowiec olbrzymi jest olbrzymim, zimozielonym drzewem rosnącym w swojej ojczyźnie do ponad 100 metrów wysokości. W Parku Narodowym Sekwoi w Kalifornii zostały ślady po pniach mamutowców ściętych w XIX wieku o średnicy 12 metrów i szacowanej wysokości 135 metrów! W Polsce spotyka się drzewa o wysokości 30 - 40 metrów. Drzewo rośnie dość szybko - pół metra rocznie. Wiek najstarszych drzew szacuje się na 2000 - 3500 lat. W Polsce żyją krócej, a ich żywotność zależy od następowania bardzo mroźnych zim. Korona mamutowca jest bardzo gęsta i stożkowata. Pień prosty pokryty bruzdowaną, włóknistą, rudo-brązową korą.

Mamutowiec olbrzymi igłyMamutowiec olbrzymi gałązka
Mamutowiec olbrzymi: igły i gałązka

Igły. Młode pędy żywozielone, potem nieco ciemnieją. Igły łuskowate, ściśle i dość charakterystycznie przylegają do pędów. Spodnia strona o ton jaśniejsza.
Kwiaty. Kwiaty męskie zebrane w kotki 5-7 cm długości. Kwiaty żeńskie zebrane w szyszkowate kwiatostany.
Szyszki. Szyszki średniej wielkości o długości do 8 cm i szerokości 4 cm. Początkowo zielonkawe sterczące, potem zwisają, brązowieją i brunatnieją. Łuski ściśle przylegające, tarczki pomarszczone z poprzeczną listwą i ostrym wyrostkiem. Szyszki dojrzewają w drugim roku, wysypują nasiona i przez kilka lat jeszcze pozostają na gałązkach.

Pochodzenie: USA, Kalifornia, góry Sierra Nevada na wysokości 1500 - 2500 m n.p.m.

Mamutowiec olbrzymi gałązkaMamutowiec olbrzymi zielona szyszka
Mamutowiec olbrzymi: gałązka i zielona szyszka

Rozmaitości: Do Europy mamutowca sprowadzono w 1852-1853 roku. W Polsce pojawił się już w 1855 roku sprowadzony przez hrabiego Tytusa Działyńskiego do Kórnika. Mamutowiec ze względu na swój urokliwy wygląd bardzo szybko rozpowszechnił się w ogrodach botanicznych i w kolekcjach dendrologicznych wszystkich krajów o łagodnym klimacie.

W Polsce największy mamutowiec olbrzymi miał 142 cm pierśnicy i 40 metrów wysokości. Rósł w arboretum w Glinnej. Nie wytrzymał surowej zimy na przełomie 1986/87, kiedy temperatura spadła poniżej -30 C. Aktualnie najwyższy mamutowiec olbrzymi w Polsce rośnie w Brwicach (gm. Chojna, województwo zachodniopomorskie, powiat gryfiński) ma 110 cm pierśnicy i 28 metrów wysokości. Piękne okazy spotyka się również w Gdańsku Oliwie, Wojsławicach, Przelewicach, Lądku Zdroju i Książu.

W młodości wymaga dobrego zabezpieczania przed mrozem, dorosłe drzewa są bardziej odporne na niższe temperatury.

Drzewa podobne: Mamutowiec olbrzymi nie posiada u nas podobnych do siebie drzew. Dość łatwy do rozróżnienia od delikatnie podobnych żywotników, cyprysików i cypryśników. W swojej ojczyźnie można go pomylić z sekwoją (Sequoia sempervirens).

Mamutowiec olbrzymi pokrój drzewaMamutowiec olbrzymi kora
Mamutowiec olbrzymi: pokrój i kora drzewa

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Powsinie, Książ, SGGW na Ursynowie i Lądek Zdrój.

Odmiany mamutowca olbrzymiego: Do najczęściej spotykanych w Polsce odmian mamutowca olbrzymiego należą 'Pendulum' - z płacząco przewisającymi gałęziami o kolumnowym pokroju, 'Glauca' o wąsko piramidalnym pokroju, 'Healthy Mammoth One' z niebiekawym połyskiem liści oraz 'Healthy Mammoth Two' z intensywnym, zielonym połyskiem liści.

Nazwa angielska: Giant sequoia, giant redwood, Sierra redwood, Sierran redwood, California big tree, Wellingtonia.



- -




- Drzewa Polski - Atlas drzew -